Medytacja – wszystko co musisz wiedzieć

Temat medytacji wydaje się coraz bardziej powszechny i interesujący dla szerokiego grona ludzi. Coraz częściej słyszymy o różnych korzyściach, jakie przynosi medytacja – jest coraz częściej opisywana w internecie czy telewizji, dzięki czemu nawet jeśli nie wiemy na czym dokładnie polega, to z samym tematem medytacji jesteśmy zaznajomieni.

Mimo tego, że tematyka staje się coraz bardziej powszechna, to jednak ciągle jest wiele niejasności związanych z medytacją. Przeszkodą ku pełnemu rozpropagowaniu tej praktyki, a także różnych technik medytacyjnych, mogą okazać się skojarzenia z religią Wschodu, jakie pojawiają się cały czas u wielu osób.

Czym jest medytacja?

Medytacja praktykowana jest od wielu tysięcy lat w  różnych kulturach Wschodu – dla przykładu Indie kojarzone są z kolebką tej praktyki. Może nam się wydawać, że ma ona silne konotacje religijne, ponieważ związana jest również z takimi religiami jak buddyzm, taoizm czy też hinduizm – takie mocne połączenie medytacji z religiami było przeszkodą dla wielu osob, by podjąć tę praktykę w naszej Zachodniej kulturze. Medytacja nie jest jednak praktyką religijną i nie musi być wcale związana z jakimkolwiek wyznaniem.  

Warto pamiętać, że medytacja ma za sobą praktykę wielu ludzi na całym świecie. Pierwsze wzmianki o medytacji, które możemy znaleźć w dostępnych nam źródłach pochodzą z okresu około 2 tysięcy lat p.n.e[1]. Do dnia dzisiejszego na całym świecie masa osób z różnych religii, różnych kręgów kulturowych i społeczeństw, praktykuje medytacje i czerpie z niej korzyści. Sam ten fakt może wskazywać, że jest w tej praktyce coś wartościowego, godnego naszej uwagi. A więc co możemy powiedzieć o medytacji? Co daje nam medytacja? Co jest celem medytacji? Na te i wiele innych pytań odpowiemy sobie w trakcie tego artykułu.

Jeśli zainteresowała Cię ta tematyka, być może chcesz zacząć medytować ale nie wiesz od czego zacząć, to ten artykuł będzie doskonałym wprowadzeniem i przewodnikiem po tym, jak rozpocząć swoją przygodę z medytacją.

Czym jest medytacja? Techniki medytacji

Medytacja, jest to pełne skupienie się na chwili obecnej – zwrócenie uwagi na odczucia płynące z naszego ciała. Jest to uspokojenie natłoku myśli, relaksacja, wyciszenie. Jednak dla wielu osób taka definicja nie byłaby wystarczająca. Przejdziemy więc do opisania tego, w jaki sposób nauka i badania naukowe podchodzą do definiowania medytacji.

Możemy wyróżnić dwa główne rodzaje medytacji – technikę skupionej uwagi oraz technikę otwartej obserwacji.

Medytacja – technika skupionej uwagi:

Taka medytacja odnosi się do skupiania pełnej uważności na danym obiekcie lub procesie – zazwyczaj jest to pełne skupienie się na własnym oddechu. W trakcie takiej praktyki medytacyjnej mamy być w pełni skoncentrowani na wdechu i wydechu. Bardzo często dążymy do wydłużania czasu przeznaczonego na wdech oraz na wydech. Nasze oddechy nie powinny być płytkie – wręcz przeciwnie. W wielu medytacjach dążymy do uzyskania bardzo głębokich oddechów, które wspomagają osiągnięcie stanu pełnej relaksacji. Medytację opartą na technicej skupionej uwagi prowadzimy z zamkniętymi oczami, by nasza koncentracja była w pełni skupiona na wewnętrznych doznaniach. Podsumowując, ta technika medytacji polega na pełnej uważności na wybranym przez nas obiekcie. Jeśli nasza uwaga zostanie rozproszona poprzez nasze własne myśli, czynniki zewnętrzne, to wracamy do koncentracji na pierwotnie wybranym procesie.

Medytacja – technika otwartej obserwacji

Kolejna technika medytacji — zgodnie z jej nazwą — odnosi się do koncentracji naszej uwagi na danej chwili. Jest to ogólna obserwacja doświadczeń, doznań pojawiających się w naszym ciele i przestrzeni, a więc może to już być coś znacznie szerszego niż w pierwszej technice medytacji. W tym wypadku możemy koncentrować uwagę na odczuciach pochodzących z naszego ciała, a więc tym, co odczuwamy w danym momencie.

Czy możemy usłyszeć jakieś dźwięki dochodzące z naszego otoczenia? Czy czujemy jakiś konkretny zapach lub mamy w umyśle jakiś smak? Jak czują się nasze stopy, brzuch czy ramiona? Czy podczas praktyki medytacji jesteśmy rozluźnieni, czy jednak czujemy pewne napięcie? Gdzie to napięcie występuje?

Ważne, by podczas medytacji uważność koncentrowała się na nas, na naszych doznaniach, a nie np. na pewnych negatywnych myślach, jakie mogą się pojawić w trakcie takiej medytacji.

Przykładem medytacji opartej o technikę otwartej obserwacji, może być skanowanie ciała czy też medytacja codziennej uważności, która skupia się np. na obserwacji wszystkich doznań, jakie docierają do naszego ciała w trakcie spaceru czy jakiejkolwiek innej aktywności. Stajemy się wtedy obserwatorami zdarzeń jakich doświadczamy, próbując dostrzec i w pełni poczuć wszelkie doznania w swoim ciele.

Przytoczone powyżej definicje są pewnego rodzaju wprowadzeniem do tematu i zdecydowanie go nie wyczerpują. W dalszej części artykułu poszerzymy wszystkie istotne kwestie związane z medytacją, a także opowiemy sobie o różnych rodzajach medytacji i tym, jak odnaleźć siebie w tej praktyce.

W ostatnim czasie poruszając temat medytacji, obok pojawia się często jeszcze jedno pojęcie, które na tym etapie warto dodatkowo wyjaśnić. Jest to tzw. medytacja mindfulness, inaczej mówiąc również medytacja uważności.

Czym jest medytacja mindfulness? Co oznacza ten termin?

Możemy powiedzieć, że wskazane przez nas techniki medytacji odnoszą się właśnie do takiego stanu pełnej uważności określanego mianem mindfulness. Różnice w dokładnym nazewnictwie wynikają z różnic terminologicznych, jakie wprowadzali różni nauczyciele, propagatorzy i praktycy medytacji. Niezależnie od tego jaką nazwą, techniką będziecie się posługiwać, to medytacja oznacza zawsze to samo — skupienie się w pełni na swoich wewnętrznych doznaniach niezależnie od tego, czy skupiamy się na wycinku tych doznań (czyli np. na oddechu), czy też bierzemy pod uwagę wszystkie napływające do nas bodźce i całość informacji, jaka działa na nasze wszystkie zmysły.

Sam termin mindfulness oznacza bycie w pełni uważnym. Jedną z bardziej znanych definicji tego pojęcia stworzył Jon Kabat-Zinn określając mindfulness jako:

“[…] stan świadomości będący wynikiem intencjonalnego i nieoceniającego kierowania uwagi na to, czego doświadczamy w chwili obecnej”.

A więc mindfulness jest częścią wcześniej opisywanych technik, dlatego też pojęcie to będę stosować zamiennie wraz z samą medytacją.

Ciekawą próbą wykorzystania uważności w życiu codziennym jest wplatanie jej w nasze codzienne obowiązki i najprostsze aktywności. Taką podstawową aktywnością gdzie możemy wypróbować naszą uważność, jest spożywanie posiłku. Jeśli medytacja kojarzy Ci się z siedzeniem z zamkniętymi oczami w pozycji lotosu, to już teraz z pewnością wiesz, że jest to zdecydowanie więcej. Mam więc dla Ciebie małe zadanie 😉

Przy kolejnym posiłku, niezależnie od tego, czy będzie to śniadanie, obiad, kolacja czy deser w międzyczasie, postaraj się doświadczyć pełnej uważności w trakcie jedzenia. Nie musisz robić wiele. Intencjonalnie skup się na posiłku — jego fakturze, tym jaki ma zapach, jak smakuje. Jedz wolniej niż zwykle i przez cały posiłek obserwuj swoje reakcje i doznania jakie odczuwasz.

To ćwiczenie pozwoli Ci wprowadzić część założeń mindfulness do swojego codziennego życia. Nie musisz przy tym wykonywać nic nowego, wystarczy, że z pełną uważnością wejdziesz w dobrze znane Ci aktywności.

Czasem nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak bardzo nasze myśli są rozbiegane. Kierujemy je na różne sytuacje, tworzymy scenariusze, ale rzadko kiedy jesteśmy tak naprawdę “tu i teraz”. Najprawdopodobniej Twoje dotychczasowe posiłki były wsparte na przykład oglądaniem telewizji czy scrollowaniem telefonu. Czasem do takiego stopnia, że możesz nie wiedzieć, kiedy zniknęła już połowa posiłku. Jeśli kiedyś tego doświadczyłeś lub doświadczyłaś, to z pewnością powyższe ćwiczenie będzie dla Ciebie interesującym doznaniem.

Nie zatrzymujmy się jednak tylko na uważności — w temacie medytacji mamy jeszcze sporo do omówienia.

Medytacja transcendentalna

Mówiąc o technikach medytacji, warto wymienić tutaj również medytację transcendentalną. Zawiera ona w sobie pewne drobne różnice w porównaniu ze wspomnianą powyżej medytacją mindfulness. W tym wypadku medytacja jest pewnego rodzaju dążeniem do wyjścia poza siebie, poza własne myśli. Chodzi nam o doświadczenie głębszego i pełniejszego stanu w porównaniu do zwykłej uważności.

Technika medytacji transcendantalnej związana jest również z mantrami, czyli krótkimi słowami lub też dźwiękami, jakie powtarzane są w trakcie medytacji. Jest to element widocznie wyróżniający ten typ praktyki od innych wskazywanych wcześniej.

Medytacja transcendentalna ma również wiele dobroczynnych korzyści i z naszej perspektywy wykonując ją regularnie (niezależnie od tego, na jaką technik się zdecydujesz) powinna przynieść Ci tak samo satysfakcjonujące efekty.

W naszej Zachodniej kulturze kwestia samych mantr jest jednak nieco mniej znana, przez co moją rekomendacją do medytacji dla początkujących są techniki oparte w większym stopniu o mindfulness. Nie oznacza to jednak, że wskazana tutaj medytacja nie jest równie skuteczna. Z pewnością może też być ciekawym urozmaiceniem standardowych praktyk.

Jeśli na tym etapie wydaje Ci się, że medytacja jest czymś skomplikowanym, skoro nauka wyróżnia wiele technik i rodzajów medytacji, to mogę już Cię uspokoić. Wiele z nich się ze sobą przeplata, a przyjmowane definicje są dość płynne i subiektywne. Często jedna technika jest uzupełnieniem drugiej.

Jeśli jednak mielibyśmy posługiwać się jakąś terminologią, polecałabym Ci na samym początku Twojej drogi, zacząć od techniki skupionej uwagi, ponieważ znacznie łatwiej jest koncentrować pełną uwagę na jednym przedmiocie/procesie. Jest to bardzo dobry początek do późniejszej pełnej uważności. Należy jednocześnie pamiętać, że medytacja jest dla nas i to my powinniśmy dostosowywać ją do tego, co działa u nas najlepiej. Oznacza to, że mimo mojej rekomendacji możesz korzystać z medytacji w dowolny, sposób nie ograniczając się do technik wspomnianych w tym artykule.

Nie przedstawiłam Ci jednak jeszcze pełnych możliwości, jakie daje medytacja i tego jak różnorodne aktywności mogą z nią być związane. To wszystko omówimy sobie w dalszej części artykułu. Chciałabym też przejść z Tobą przez wszystkie istotne informacje związane z medytacją i mindfulness. Cała ta wiedza pozwoli Ci podjąć wybór dotyczący praktykowania medytacji świadomie.

Kiedy wiemy już czym jest medytacja i jakie są podstawowe techniki medytacji, możemy również określić to — czym medytacja nie jest. Ten przeciwstawny biegun pozwoli nam lepiej zrozumieć główne cele tej praktyki.

Medytacja — czym nie jest — mity wokół medytacji

Medytacja nie jest praktyką religijną

Tak jak już wspomnieliśmy we wstępie, medytacja z pewnością nie jest praktyką religijną. Mimo, że jest częścią niektórych kultur, to jej podstawowe założenia nie są związane z żadną religią czy wyznaniem.

Medytacja to nie to samo co brak myśli

Medytacje w powszechnym społecznie uznaniu, określa się mianem stanu braku myśli — nie jest to do końca prawdą. W medytacji dążymy do pełnej koncentracji, do pełnej uważności, która docelowo powinna sprawić, że tych myśli w trakcie medytacji praktycznie nie będzie. Jednak należy pamiętać o tym, że ludzki mózg ma skłonność do generowania bardzo dużej ilości myśli i to, że będą się one pojawiać w medytacji, nie przekreśla wcale jej skuteczności. Ważne, by nie przywiązywać do nich większej uwagi i po prostu wrócić do bycia ,,tu i teraz’’. To normalne, że myśli pojawiają się w trakcie praktyki, ważniejsze jest jednak to, co z tym zrobimy.

Medytacja nie jest raz ułożonym, sztywnym procesem (dostosowujemy ją do siebie)

Nie powinniśmy traktować medytacji jako jednego ustalonego i niezmiennego sposobu działania. W dalszej części tego artykułu dowiesz się wszelkich podstawowych kwestii, które pozwolą Ci wyciągać największe korzyści z medytacji, z jednoczesną wolnością co do tego, w jaki sposób będziesz chciał, czy będziesz chciała wprowadzić tę praktykę w swoje codzienne życie. Weź to, co będzie się sprawdzać u Ciebie. Medytacja przynosi niebywałe korzyści i niezależnie od tego, jaką technikę wykorzystujemy — ma ona działać dla nas.

Medytacja nie ma nic wspólnego z nauką

Powyższe zdanie jest bardzo dużym mitem – nad medytacją prowadzono bardzo wiele badań naukowych. Coraz bardziej powszechną praktyką staje się korzystanie z metod naukowych takich jak metody neuroobrazowania (fMRI) i elektroencefalografii (EEG). Prowadzone badania są w stanie pokazać jakie obszary mózgu uaktywniają się w procesie medytacji oraz jakiego poziomu fal mózgowych możemy doświadczyć poza medytacją i w jej trakcie. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom naukowym jesteśmy w stanie zaobserwować pozytywne zmiany, jakie mogą zachodzić w naszym mózgu przy regularnej praktyce medytacji.

Nauka medytacji jest bardzo trudna

Tak naprawdę nie do końca możemy tutaj mówić o nauce. Medytacja wydaje się być dla wielu osób trudnym zagadnieniem, a cała tematyka może być mglista i niejasna. Na początku praktyki pewne jej elementy mogą być dla nas większym wyzwaniem. Siedzenie w jednej pozycji przez dłuższy czas i próba pełnego skupienia się na oddechu faktycznie może być dla nas czymś nowym. Jednocześnie musimy pamiętać, że z Twojej strony proces ten jest bardzo prosty — jak sam się przekonasz w dalszej części tego artykułu. Wystarczy tylko trochę zapału i poświęcenie kilku minut skupienia.

Medytacja nie jest remedium na wszystko

Mimo, że chcielibyśmy uzyskać lekarstwo na wszystkie nasze życiowe problemy, to musimy pamiętać, że są to zazwyczaj kwestie bardziej złożone i praktyka medytacji nie poprawi całego naszego życia. Jest to jednak niesamowita baza do budowania cudownego życia, pełnego spokoju, harmonii i balansu w tak bardzo zabieganym i chaotycznym świecie. Medytacja — szczególnie ta poparta regularną praktyką — daje nam ogrom korzyści, ale należy pamiętać, że nie oznacza wcale pozbycia się wszystkich naszych problemów.

Korzyści płynące z medytacji

Przyjrzyjmy się teraz temu, jakie pozytywne skutki możemy osiągać dzięki regularnej medytacji.

Medytacja jest treningiem umysłu

Wszyscy wiemy, że ćwiczenia fizyczne są pomocne przy utrzymaniu naszego ciała w dobrej kondycji, dobrym samopoczuciu i ogólnej sprawności. Wiele osób regularnie ćwiczy by, dbać o swoją sylwetkę, zewnętrzny wygląd, ale także by, dbać o swoją sprawność i zdolności motoryczne (m.in. dbać o szybkość, siłę, koordynację). Nie jest to dla nas żadna tajemnica i każdy zgodziłby się raczej ze stwierdzeniem, że ćwiczenia fizyczne pomagają dbać o nasze ciało. Inaczej jednak jest w przypadku ćwiczenia naszego umysłu. Nasz mózg jest bardzo ważnym organem, który wspomaga nasze codzienne życie, wybory, dobrostan psychiczny.

Niestety, wiedza w zakresie rozwoju i ćwiczeń mózgu w powszechnej opinii społecznej jest raczej ograniczona i odnosi się w największym stopniu do pewnych ćwiczeń na zapamiętywanie czy też kreatywność. Są to niezwykle ważne elementy utrzymania naszego mózgu w dobrej kondycji, ale jednocześnie nie jest to wszystko, co może nam służyć.

Wszelkie zadania mające na celu pozytywnie wpływać na mózg, funkcje poznawcze i kognitywne są wysiłkiem i pewnego rodzaju obciążeniem. Działają pozytywnie, ale obejmują jedną kategorię pracy nad naszym mózgiem i jego możliwościami.

Zapominamy, że bardzo ważnym elementem, jakiego często w największej mierze nam brakuje, jest spokój umysłu. Przejrzystość myślenia. Racjonalność w podejmowaniu decyzji. Umiejętność analizy sytuacji bez przytłoczenia emocjonalnego, które może być z tym związane. Wszystkie wymienione tu elementy pozwala nam osiągnąć właśnie medytacja.

Regularna praktyka medytacji pozwala zachować balans pomiędzy natłokiem bodźców, jakie są dostarczane na co dzień do naszego mózgu a wewnętrznym spokojem i pełną obecnością w tu i teraz.

Tak jak ćwiczenia fizyczne pomagają nam utrzymać ciało w dobrej kondycji, dokładnie tak samo medytacja pozwala na utrzymanie umysłu w najlepszym możliwym stanie. Praktyka medytacji nie wymaga od nas specjalistycznego sprzętu, specjalnego miejsca, w którym możemy ją realizować, czy jakiegokolwiek instruktora. Możemy praktykować ją samodzielnie w domowym zaciszu, jednocześnie wzmacniając swój mózg i wzmacniając poczucie wewnętrznej harmonii.

Brak natłoku myśli dzięki regularnej medytacji

Wszystkie powyższe rozważania w pewnym sensie mogły już nakierować Twoją uwagę na kolejną korzyść tej praktyki, którą jest brak natłoku myśli. Chciałabym szczególnie wyodrębnić ten element, bo jest to prawdziwy game-changer jeśli borykasz się z tysiącami myśli przebiegającymi Twoją głowę w każdej sytuacji.

Może to być szczególnie uporczywe w kryzysowym momencie, czy sytuacji wymagającej podjęcia szybkiej decyzji — w takim wypadku natłok myśli tylko się pogłębia i mamy wrażenie, że oddalamy się od rozwiązania problemu. Gonitwa myśli wydaje się nie mieć końca.

W ilu sytuacjach czułeś/czułaś się przytłoczony tym, co dzieje się w Twojej głowie?

Medytacja pomoże Ci uzyskać większą jasność myślenia. Naprawdę niesamowite zmiany w tym zakresie może przynieść regularne praktykowanie medytacji – sama miałam przyjemność tego doświadczyć.

Istotne znaczenie ma tutaj słowo regularne.  Medytacja może być doraźną pomocną ale zdecydowanie lepsze efekty uzyskacie przy codziennej (lub prawie codziennej) medytacji. Nie musi być ona bardzo długa, warto jednak konsekwentnie medytować a po pewnym czasie sam również doświadczysz większego spokoju.

Mniej negatywnych myśli

Kolejną niesamowitą korzyścią obok pozbycia się natłoku myśli jest ograniczenie napływających do naszej głowy słów wewnętrznego krytyka, który siedzi w każdym z nas.

Nie dość, że pojawiających się myśli jest coraz mniej, to jeszcze są one stosunkowo bardziej pozytywne. Pomyśl, jak te dwie rzeczy mogą zmienić Twój codzienny dobrostan. To, na czym skupiaciasz swoją uwagę, będzie przejawiało się w jeszcze większym stopniu w Twoim życiu, będziesz to wręcz do siebie przyciągać.

Ważne jest, by w takim wypadku te myśli były jak najczęściej pozytywne i wspierające co pomoże Ci osiągnąć właśnie medytacja. Codzienna praktyka powinna pozytywnie wpłynąć na Twoje dobre samopoczucie — będziesz mógł wręcz zarażać innych swoją pozytywną energią. A więc medytacja z pewnością pozwala na oczyszczenie umysłu ze zbędnych i negatywnych myśli. Dzięki regularnej praktyce nagle okazuje się, że świat, otoczenie i to, czego doświadczamy, wydaje się bardziej pozytywne.

Lepsza koncentracja

To nie koniec korzyści, jakie możemy wymienić. Kiedy medytujemy, to całe nasze skupienie powinno być poświęcone pewnym konkretnym doznaniom płynącym z naszego ciała bądź też otoczenia. Oprócz wspomnianych wcześniej korzyści i relaksacji w tym stanie, jest to jednocześnie świetny trening koncentracji.

Może się to w oczywisty sposób przełożyć na naszą wydajność w pracy, osiągane przez nas wyniki i możliwości wykonywania zadań na najwyższym poziomie. Lepsza zdolność koncentracji z pewnością poprawi jakość Twoich wyników. Ile razy zdarzyło Ci się błądzić myślami na spotkaniu biznesowym czy w rozmowie z bliską Ci osobom?

Jeśli łatwo się rozpraszasz bądź też ciężko Ci zebrać czasem myśli w jedną sensowną konkluzję — medytacja stanie się dużym wsparciem.

Poprawa jakości snu

Medytacja pozwala nam osiągać większy stan relaksacji i rozluźnienia a co za tym idzie, świetnie poprawia jakość snu.

Wiele osób zaczyna medytować z nadzieją, że medytacja pomoże im szybciej zasypiać i wzmacniać wejście w fazę głębokiego snu — i słusznie. Proces medytacji jak najbardziej sprzyja poprawie jakości snu i może niesamowicie przyspieszyć proces zasypiania. Sam możesz zobaczyć, że wiele medytacji dla początkujących, które dostępne są w internecie, są właśnie medytacjami na lepszy sen.

Praktyka medytacji — pierwsze kroki

No dobrze, wszystko brzmi tak fajnie i kolorowo, ale od czego zacząć? Co zrobić, by uzyskać takie efekty? Zacznijmy od podstaw medytacji.

Pierwsza medytacja

Do pierwszej medytacji polecam podejść bez większych oczekiwań.

Zdziwiony? Jeśli nie jesteś przyzwyczajony/przyzwyczajona do siedzenia w ciszy, pierwsze medytacje mogą wydać się z początku trudne. Ale bez obaw, przejdę z Tobą przez ten proces. Ten artykuł powstał z myślą, by każda początkująca osoba, miała pełen zakres wiedzy o medytacji. A więc ta praktyka, nawet jeśli była wcześniej dużą niewiadomą, powinna być już dla Ciebie bardziej przystępna.

Przygotowałam dla Ciebie również medytację prowadzoną, w której dosłownie przeprowadzę Cię przez tę praktykę w najbardziej przystępny sposób. Poczekaj ze mną jednak do końca tego artykułu — tam, zamieszczone zostało specjalnie przygotowane nagranie. Oczywiście możesz skorzystać także z innych medytacji prowadzonych. Bardzo wiele z nich znajdziesz na YouTube, a także w różnego rodzajach aplikacjach (np. aplikacji Headspace).

Takie rozwiązanie świetnie sprawdzi się w przypadku osób, które są ciekawe efektów jakie przynosi medytacja, ale nie są pewne od czego zacząć, nie wiedzą czy dany stan, to faktycznie już prawidłowa praktyka. W medytacji prowadzonej będziesz mógł po prostu usiąść wygodnie, zamknąć oczy i iść za głosem osoby prowadzącej taką medytację. Usłyszysz tam wszystkie wskazówki, które pomogą Ci uzyskać większy stan wyciszenia i relaksu.

 W jakiej pozycji medytować?

Wiele osób zastanawia się, w jakiej pozycji medytować i czy pozycja ciała wspomaga odpowiedni stan medytacji. W podstawowych źródłach na temat medytacji możecie znaleźć informację by siedzieć w pozycji lotosu wskazanej na poniższym obrazku:

Pozycja ta nie jest jednak wymogiem do uzyskiwania jak najlepszych efektów tej praktyki. Możesz medytować w pozycji siedzącej w siadzie skrzyżnym.

Twoje plecy powinny być wyprostowane, a czubek głowy wyciągnięty do góry. Łopatki powinny być ściągnięte do tyłu. Powinieneś myśleć o tym, by jak najbardziej wydłużyć kręgosłup w górę, by przepływ energii w ciele był jak najlepszy.

Są to pewne podstawowe wytyczne wspomagające tę praktykę. Jeśli chcesz zacząć medytować ale wskazana tutaj postawa ciała jest dla Ciebie bardzo niewygodna i utrudnia stan relaksacji, to możesz spróbować usiąść na poduszce. W internecie dostępne są specjalne poduszki do jogi czy medytacji, ale może być to cokolwiek, co pozwoli Ci siedzieć trochę wyżej niż zazwyczaj.

Jeśli w trakcie wykonywania medytacji zaczynasz czuć np. drętwienie stóp czy większy dyskomfort, wyprostuj nogi i usiądź po prostu tak, jak jest Ci najwygodniej – pamiętaj, że ta praktyka powinna być dopasowana do Ciebie i Twoich potrzeb. Nawet jeśli pozycja wydaje Ci się nie idealna, to lepiej praktykować w taki sposób, niż nie praktykować w ogóle. Pamiętaj też, by zadbać o swój komfort i wygodę.

Czy mogę medytować na leżąco?

Jak najbardziej możesz medytować w pozycji leżącej, są do tego często dedykowane medytacje jak np. wcześniej wspomniany bodyscaning lub medytacje stworzone typowo do snu.

Sam zobaczysz, że medytując w tej pozycji zaśnięcie nie będzie stanowiło dla Ciebie żadnego problemu, wręcz może okazać się , że nawet nie będziesz wiedział/wiedziała kiedy zaśniesz w trakcie tej praktyki. Z tego też powodu zalecam, by medytować nie tylko na leżąco — taka praktyka może okazać się mniej skuteczna jeśli przy każdej medytacji będziesz zasypiać zanim zacznie się ona w pełni (z doświadczenia wiem, że jest to możliwe, a nawet zdarza się dość często 🙂 )

Czas medytacji — jaki powinien być czas sesji medytacyjnej?

Polecam, by pierwsza prosta medytacja nie trwała dłużej niż 15 min. 10/15 min, to idealny czas, by zapoznać się z praktyką, doznać poczucia odpuszczenia, relaksu i spokoju. Dlaczego nie wskazuje tutaj dłuższej praktyki? Nie chcę żebyś czuł/czuła dyskomfort jaki może się pojawić przy siedzeniu przez dłuższy czas w jednej pozycji.

Oczywiście czas przeznaczony na medytację powinien być dopasowany do Twoich potrzeb — jeśli w tym momencie czujesz, że 10 min to dla Ciebie zbyt długo, to lepiej medytować codziennie po 5 min. Oczywiście mogę wskazywać Ci moją rekomendację, ale ostateczny wybór powinien należeć do Ciebie. Z czasem będziesz mógł/mogła swobodnie zwiększać czas przeznaczony na medytację uważności, czy też jakikolwiek inny wybrany przez Ciebie rodzaj medytacji.

Jak długo medytować? Czy 1 raz w tygodniu przeznaczony na medytację będzie wystarczający?

W przypadku tego punktu nie możemy się oszukiwać — tak jak z ćwiczeniami fizycznymi regularność praktyki ma ogromne znaczenie.

Od czegoś jednak musimy zacząć — jeśli przeraża Cię perspektywa codziennej medytacji, to postaw sobie za cel praktykowanie np. 5x w tygodniu, zostawiając sobie weekendy wolne. Jeśli chcesz, możesz też praktykować tylko na weekend.

Wiem jednak, że medytacja przynosi najlepsze efekty wtedy, kiedy praktykowana jest praktycznie codziennie — z tego też powodu część tego artykułu poświęcona jest sposobom na zbudowanie tego nawyku, do czego bardzo Cię zachęcam. Już kilka minut codziennej medytacji będzie miało ogromny wpływ na Twoje lepsze samopoczucie. W mojej drodze taka regularna medytacja uważności, była prawdziwym przełomem. Ważne, by zrobić ten pierwszy krok i zacząć medytować.

Czego możesz się spodziewać po medytacji prowadzonej?

Medytacja prowadzona nie wymaga z Twojej strony wielkiego zaangażowania, jedyne co musisz zrobić, to dosłownie przyjąć wygodną pozycję do medytacji, rozluźnić się i podążać za wskazówkami przekazanymi w nagraniu. Bardzo często takie medytacje mają specjalnie dobrany podkład muzyczny, który ma wzmocnić Twój stan relaksacji. Najczęściej w medytacjach prowadzonych usłyszysz pewne wskazania, by:

• • Usiąść z zamkniętymi oczami

• • Liczyć oddechy

• • Brać głęboki oddech — zarówno wdech jak i wydech

• • Skupić się na doznaniach płynących z ciała np. na temperaturze powietrza jakie wpada do Twoich płuc i jakie z nich wychodzi

Oczywiście powyższe wskazania nie wyczerpują tego, co może pojawić się na medytacjach prowadzonych, ale możesz mieć pewność, że szczególnie medytacje dla początkujących będą w dużej mierze koncentrowały się na oddechu i obserwacji siebie.

Otoczenie i warunki zewnętrzne — w jaki sposób przygotować przestrzeń wokół siebie do medytacji?

Możesz medytować tak naprawdę w każdym miejscu. Warto wziąć jednak pod uwagę cichą przestrzeń, gdzie możesz w pełni dać sobie ten czas na wykonanie medytacji. Im więcej zewnętrznych rozpraszaczy i hałasu, tym trudniej jest utrzymać stan relaksacji i wyciszenia do jakiego dążymy właśnie w praktyce medytacyjnej.

Jeśli nie możesz sobie pozwolić na całkowite odosobnienie, możesz założyć na uszy słuchawki i poprosić swoich bliskich, by dali Ci 10 min na praktykę. Warto również zaproponować partnerce/partnerowi wspólną praktykę medytacji — może wkrótce to będzie Wasz wspólny nawyk 🙂

PS. Medytacja również jest dla dzieci — może to być dla nich świetna zabawa i jednocześnie ciekawe wyzwanie!

Konkretne otoczenie nie jest jednak tutaj najważniejsze, po prostu skup się na swoich wewnętrznych odczuciach. Zadbaj tylko o to, by w danym miejscu czuć się komfortowo.

Przygotowanie do medytacji — jak odpowiednio przygotować się do medytacji?

Punkt ten dodany jest troszeczkę na przekór, ponieważ medytacja nie wymaga żadnych przygotowań.

Już teraz, po przeczytaniu tego artykułu, możesz usiąść i zacząć medytować — co też osobiście Ci rekomenduje dodając tym samym na końcu praktykę, która może pomóc Ci w wykonaniu tego pierwszego kroku.

Czytając różnorodne źródła dotyczące medytacji i szukając pewnych dodatkowych zaleceń, możemy się natknąć na m.in.: to, by nie medytować od razu po ciężkim posiłku. Lepiej jest gdy nasze ciało nie jest w największej mierze skupione na trawieniu posiłku, który przed chwilą zjedliśmy — taka praktyka może być dla nas po prostu mniej komfortowa.

Dodatkowym wskazaniem jest wypicie wody przed medytacją, czyli po prostu zadbanie o nawodnienie organizmu.

Możesz się trzymać tych wytycznych, ale nie są one obligatoryjne — ważniejsze jest wykonanie medytacji niż szukanie przeciwskazań do tego, czemu nie możemy medytować w danym momencie 😉

O czym należy pamiętać przy medytacji — czy medytacja może być nieudana?

Kiedy siadamy do medytacji pamiętajmy o pełnej obecności. Jest to jedyny wymóg jaki możemy tutaj wymienić. Bardzo łatwo jest uciekać myślami w trakcie medytacji i to również może Ci się zdarzyć. Bardzo możliwe, że nawet nieustannie będziesz zmieniać myśli jakie pojawiają się w Twojej głowie i bardzo ciężko będzie Ci utrzymać stan skupienia na oddechu, czy też doznaniach z ciała jakie medytacja może Ci dać.

Ważne jest, by wracać do stanu pełnej uważności — niezależnie od tego, jak często jakaś myśl nas z tej pełnej medytacji wybije. Jeśli Twoją intencją jest faktycznie skupienie się na głębszym oddechu, na uważności, to z pewnością praktyka będzie udana nawet jeśli nie osiągniesz stanu oderwania od wszelkich myśli pojawiających się w Twojej głowie.

Normalne jest, że myśli będą się pojawiać, ale nie powinniśmy się poddawać temu myśleniu — za każdym razem wracamy do koncentracji na naszych doznaniach i odczuciach. Z czasem, z pewnością łatwiej będzie Ci osiągać stany całkowitego wyciszenia i pewnego rodzaju “pustki” — stanu, w którym myśli się nie pojawiają, a Ty jesteś czystą obecnością.

Jak utrzymać nawyk medytacji?

Co możesz zrobić, by łatwiej Ci było wyrobić nawyk medytacji w codziennym życiu?  Sposobów z pewnością jest wiele. Mogę się jednak podzielić z Tobą tym, co mi osobiście pomogło:

Było to określenie stałej pory dnia, w której tą medytacje wykonywałam. W moim przypadku była to decyzja, że medytacja będzie zawsze ostatnią rzeczą jaką muszę wykonać przed snem. Dzięki temu, łatwiej było mi również o niej pamiętać. Nawet jeśli w natłoku obowiązków kładłam się do łóżka zapominając o praktyce, to jednak gdy tylko położyłam głowę na poduszkę, natychmiast wiedziałam, że jest jeszcze jedna rzecz do odhaczenia.

Uwaga! Wybierając robienie medytacji przed spaniem musisz liczyć się z dużym zmęczeniem i kuszącą możliwością pójścia od razu spać. Wydaje mi się jednak, że w ciągu dnia tych odciągających aktywności jest znacznie więcej i wtedy łatwiej jest o wybicie nas z tego rytmu regularnej medytacji. W końcu kiedy o poranku będziesz jednak bardziej zmęczony/zmęczona to bardzo łatwo nacisnąć drzemkę przy budziku i ominąć to 10 minut medytacji z rana.

Dodatkowo, medytacja na sam koniec dnia wprowadzi Cię już w bardzo dobry stan pozwalający uzyskać jak najlepszą jakości snu, a także zabezpieczy trochę takie poczucie “spokojnej głowy” przed zaśnięciem. Powinno to również pomóc osobom, które mają trudności z zasypianiem — sam zobaczysz, że medytacja może być  świetną „tabletką” nasenną.

Co jeszcze może nam pomóc w utrzymaniu nawyku medytacji? — przydatne wskazówki

Pomocne w zbudowaniu nawyku medytowania może być zaznaczanie „X” w kalendarzu w każdym dniu, w którym medytowaliśmy. Najlepiej jeśli nasz kalendarz ma formę kwadracików — jeden kwadrat przeznaczony na jeden dzień.

W takim wypadku każdy X będzie tworzył coraz dłuższy łańcuch naszego nawyku medytacji. Nawet jeśli zdarzy Ci się opuścić jedno „oczko” to świat jeszcze się nie wali — nie możesz jednak dopuścić, by dwa razy pod rząd opuścić krzyżyk związany z wykonaniem tej praktyki.

Ja trzymając się tej zasady wyrobiłam sobie nawyk medytacji, który utrzymywałam konsekwentnie przez półtora roku. Zdarzały mi się pojedyncze dni, w których coś poszło nie tak, ale trzymałam się zasady, by nie przerywać tego łańcucha 2x pod rząd. Zawsze więc wracałam do wieczornej praktyki medytacji, a krzyżyki w kalendarzu nie były mi już dłużej potrzebne.

Na początku Twojej drogi z medytacją i budowaniem regularności, wizualizacja oraz pozycja do zaznaczenia może wzmocnić cały proces i ostatecznie sprawić, że medytacja stanie się częścią Twojej codzienności.

Dla każdego coś dobrego — rodzaje medytacji

Opowiedziałam Ci już trochę o technikach medytacji, charakterystyce, pierwszych krokach… Zależy mi jednak na tym, żebyś mógł/mogła w pełni dostosować medytację pod Twoje potrzeby. Omówimy więc jeszcze kilka rodzajów medytacji, które mogą Cię zainteresować.

Dzięki znajomości i łączeniu różnych rodzajów medytacji, mamy pewność, że w każdym momencie Twojego życia, w każdej sytuacji znajdziesz w niej coś, co będzie dla Ciebie satysfakcjonujące. Wskazane tutaj rodzaje medytacji nie są przeciwstawne do technik, które opisywaliśmy na początku — wręcz przeciwnie, są ich pewnym doszczegółowieniem czy drogowskazem, którego możesz użyć chcąc rozpocząć medytację.

Skanowanie ciała

 Jednym z ciekawych doznań jakie może nam zapewnić medytacja jest skanowanie ciała – rodzaj medytacji skupionej wokół uważności na danym fragmencie naszego ciała po to, by w pełni poczuć każdą najmniejszą jego część.

Skanowanie ciała pozwala również na budowanie większej świadomości swojego ciała, tego jakie daje nam sygnały. Jednocześnie cały proces sprzyja rozluźnianiu tych obszarów, na których akurat skupiliśmy naszą uwagę. W skanowaniu ciała zazwyczaj kierujemy uwagę od dołu naszego ciała czyli od stóp aż po czubek głowy lub też odwrotnie. W jednej praktyce dosłownie skanujemy nasze ciało, rozluźniając przy okazji wszystkie jego partie.

Medytacja w ruchu

Kolejnym ciekawym rodzajem medytacji jest medytacja w ruchu. Jeśli myslałeś lub myślałaś do tej pory, że przy medytacji musimy tylko siedzieć z zamkniętymi oczami, to możesz być zaskoczony. Ten rodzaj medytacji jest nieco mniej znany, ale jak najbardziej daje również masę korzyści i jest związany z ogromną uważnością jaką kierujemy w ten cały proces.

Medytacja dla początkujących w tym wydaniu może polegać na chodzeniu w bezpiecznej dla nas przestrzeni (najlepiej jakimś parku, tam gdzie nie ma wielu przeszkód na naszej drodze) mając przy tym lekko otwarte oczy.

Powinniśmy w tym wypadku kierować nasz wzrok na kawałek ziemi niedaleko naszej linii stóp, by zakres przyjmowanych bodźców poprzez wzrok, mimo wszystko był ograniczony. W takiej medytacji w ruchu możemy kierować naszą uwagę np. na stopy i odczucia jakie płyną ze stąpania nimi po ziemi. Dla uzyskania lepszych efektów warto jest chodzić na boso, ponieważ wtedy w jeszcze większym stopniu czujemy grunt pod stopami, czujemy każdą nierówność podłoża a nasze stopy pracują w najbardziej naturalnych dla siebie warunkach. Taką medytację możesz wykonać w każdym miejscu. Ja kiedy próbowałam po raz pierwszy, chodziłam po swoim mieszkaniu — nie była to piękna plaża na Karaibach, ale korzystałam z tego, do czego miałam dostęp w tamym czasie. Do tego samego zachęcam również Ciebie.

Medytacja uważności na jedzeniu

Uważność, którą koncentrujemy na doznania jakich możemy doświadczać w trakcie jedzenia bądź picia jest kolejnym ciekawym wykorzystaniem medytacji. W powyższych rozważaniach wskazałam Ci już jedno z ćwiczeń, które odnosiło się właśnie do uważności skoncentrowanej na jedzeniu. Taka praktyka może w bardzo prosty sposób wzmocnić codzienne doświadczenie, które wydaje nam się znane i naturalne.

Jednak, gdy doświadczysz pełnej uważności w takim pozornie prostym zadaniu, będziesz mógł/mogła dostrzec w nim nagle o wiele więcej niż dotychczas. Poświęć trochę więcej czasu na każdy kęs jedzenia, a nagle okaże się, że to doznanie nabiera intensywności i jest zdecydowanie bardziej ciekawe niż standardowe jedzenie posiłku w pośpiechu. Oczywiście, w trakcie praktyki nie oglądaj telewizji, nie przeglądaj telefonu, a nawet nie prowadź rozmów z innymi — skup się dosłownie na każdym kęsie, temperaturze jedzenia, jego fakturze, dokładnym smaku. Warto rozważyć też taki posiłek, który będziesz mógł zjeść z zamkniętymi oczami, korzystając w dodatku z Twoich rąk. Dzięki temu, uzyskasz pełny zakres doznań jakie może przynieść uważne jedzenie. Świetnie sprawdzą się tutaj drobne przekąski czy nawet kawałek gorzkiej czekolady.

Co może wzmocnić naszą praktykę medytacji

Ten punkt może nie być dla każdego! Co mam na myśli?

Zdaje sobie sprawę z tego, że nie każdy uzna te wskazówki za pomocne. Wiem jednak, że dla niektórych pewne dodatkowe elementy, którymi pragnę się tutaj podzielić, mogą pozytywnie wzmocnić praktykę medytacji i mogą nieco uprzyjemnić to zadanie 😉

Wokół tej codziennej medytacji możemy stworzyć swój własny rytuał — a więc dodać pewne elementy, które sprawią, że cała praktyka stanie się bardziej wyjątkowa, a nawet magiczna.

Może być to zadbanie o odpowiednie oświetlenie np. przygaszenie lub całkowite zgaszenie świateł i zapalenie świec. Może być to również odpalenie kadzidełka, którego zapach Ci odpowiada lub zapalenie np. białej szałwii. To, w jaki sposób przygotujesz sobie przestrzeń i jakie dodatkowe rytuały będziesz wykonywać, może sprawić, że całość praktyki wyda Ci się bardziej zachęcająca.

Będzie to po prostu czas tylko dla Ciebie.

Polecam eksplorowanie możliwości z tym związanych, ponieważ nie ma tutaj żadnych ram, czy reguł jakich powinieneś się trzymać. Warto jednak dodawać do takich aktywności jak medytacja pewne dodatkowe elementy, które wzmocnią Twoje poczucie błogostanu, wdzięczności, sprawią, że klimat wokół Ciebie chociaż przez te 10 min w ciągu dnia będzie nieco inny — będzie wyjątkowy.

Medytacja dla początkujących — podsumowanie

W trakcie tego artykułu omówiliśmy sobie wszelkie istotne kwestie związane z medytacją — czym ona jest, jakie możemy spotkać bariery, czego się spodziewać po pierwszej medytacji, jakie są jej rodzaje. Poruszyliśmy też krótko temat budowania nawyku codziennej medytacji i pewnych dodatkowych elementów, które mogą być pomocne w praktyce. Wspomnieliśmy o niesamowitych korzyściach jakie przynosi medytacja i uważność.

Warto tutaj podkreślić, że pierwszy etap wchodzenia w całkowite rozluźnienie i “czysty umysł” faktycznie może być dość trudny. Pamiętaj jednak, że nasz mózg razem z tą praktyką rozwija odpowiednie ścieżki neuronalne odpowiadające za proces relaksacji, oczyszczania umysłu z myśli i negatywnych odczuć. Z czasem uważność stanie się dla Ciebie bardziej naturalnym staniem i osiąganie skupiania i błogości w tej praktyce będzie przychodzić znacznie łatwiej.

 Poniżej przedstawiona została prosta medytacja, która pomoże Ci skupić uwagę na oddechu, odejść od niechcianych myśli, pozwoli Ci się zrelaksować i być w tu i teraz. Daj sobie czas na wejście w ten stan relaksacji — przejdę z Tobą przez ten proces. Poświęć chwilę na bycie ze sobą i medytację w bezpiecznej i otulającej przestrzeni.

Najczęściej zadawane pytania — medytacja dla początkujących

Pytania, które często zadają osoby początkujące są to między innymi:

Czy muszę medytować godzinę, by miało to jakikolwiek sens? Czy godzinna medytacja wpłynie na lepsze efekty?

Oczywiście, że nie ma takiej potrzeby. Dłuższa medytacja może przynieść Ci większe rozluźnienie, ale niekoniecznie musi tak być. Najprawdopodobniej, w tym czasie doświadczysz też pewnego dyskomfortu płynącego z Twojego ciała, ponieważ ciężko jest utrzymać jedną pozycję tak długi czas w sesji medytacyjnej. Mi osobiście zdarzają się godzinne medytacje, ale nie robię ich wcale często. Na sam początek, tak jak wspomniałam powyżej polecam mimo wszystko 10/15 minut tej praktyki.

Co jeśli cały czas zasypiam w trakcie medytacji? Czy opłaca się ją kontynuować w kolejnych dniach?

Jak najbardziej opłaca się kontynuować sesje medytacyjne, nawet jeśli bardzo często przy nich zasypiasz. Jest to znak, że Twój organizm potrzebuje większej ilości odpoczynku i przy większym rozluźnieniu po prostu korzysta z tej idealnej okazji, by zasnąć. Jest to jak najbardziej w porządku. Pamiętaj też o pozycjach jakie przyjmujesz w medytacji. Jeśli są to medytacje na leżąco, zaśnięcie może być nieuniknione. Jeśli nie chcesz przy praktyce zasypiać lepiej wybierz pozycję siedzącą, która troszkę jednak ten proces utrudni 😉

Co zrobić kiedy chce zacząć medytować, ale dzieci mnie potrzebują? Nie mam nawet 5 minut dla siebie

Różne okoliczności życiowe mogą utrudniać nam możliwość znalezienia wolnego czasu i ciszy na krótką praktykę. Jeśli Twoja sytuacja jest trudna, skorzystaj z technik mindfulness, by być w pełni uważnym w aktywnościach, które tak czy siak musisz wykonać. Może na ten moment nie wydaje Ci się to zbyt zachęcające, bo masz przed sobą np. zmywanie naczyń czy sprzątanie mieszkania, ale tak naprawdę każda taka aktywność może być wykonywana z większą uważnością, co już będzie pewnym krokiem na przód.

Wierzę także, że znajdziesz również kilka minut w ciągu dnia na skupienie się w pełni na sobie. Poproś partnera lub partnerkę o zajęcie się dzieckiem kiedy Ty chcesz zrobić medytacje. Jeśli nie masz takiej możliwości, zaproponuj dziecku wspólne praktykowanie w formie zabawy. Puść muzykę, zapal świece, stwórz wam klimatyczną przestrzeń. Możesz puścić krótką medytację prowadzoną do wykonania z dzieckiem lub też spędzicie wspólny czas na relaksacji i słuchaniu spokojnej muzyki — to także będzie mindfulness. Dodatkowe rekwizyty i specjalnie przygotowana przestrzeń mogą sprawić, że taka praktyka będzie dla dziecka bardziej zachęcająca.

Czy medytacja jest przeciwko Kościołowi i wierze chrześcijańskiej?

W żadnym wypadku, medytacja nie koliduje z założeniami religii chrześcijańskiej. Mam nadzieje, że po przeczytaniu artykułu już wiesz na czym polega ta praktyka, jakie ma cele i co możemy dzięki niej osiągnąć. Wskazuje to jednoznacznie, że nie jest powiązania z religią i doznaniami religijnymi. Oczywiście jeśli chcesz nadać jej takie znaczenie, to może być częścią praktyk religijnych, ale wcale nie musi być z tym związana. Wszystko zależy od Twojego podejścia. Sama medytacja przynosi ogromne korzyści dla naszego umysłu, poczucia spokoju i często również wdzięczności za to, co mamy. Sprzyja więc pojawianiu się pozytywnych i wspierających emocji, co dla Kościoła powinno być również czymś pozytywnym.

Kiedy mogę spodziewać się jakiś efektów medytacji?

Spotkałam się z bardzo różnymi opiniami na temat tego, jak szybko można spodziewać się efektów medytacji. Słyszałam także różnorodne komentarze od osób praktykujących – u jednych efekty były odczuwalne już po pierwszej medytacji, inni potrzebowali tygodnia czy dwóch, by zauważyć większe zmiany. W niektórych źródłach natknęłam się także na bardziej pesymistyczny czas jakim są 2 miesiące kiedy faktycznie możemy dostrzegać większe zmiany w naszym postrzeganiu rzeczywistości, większym spokoju itp. Nie mogę Ci podać stałego terminu, kiedy powinieneś/powinnaś spodziewać się efektów medytacji. Z pewnością samo poczucie relaksacji i odprężenia jesteś w stanie doświadczyć już od pierwszej praktyki. Możliwe, że trochę więcej czasu potrzeba będzie, by zmienić nieco Twoje nastawienie z negatywnego na bardziej pozytywne. Ja szczerze mówiąc nawet nie zauważyłam, w którym dokładnie momencie zniknął natłok negatywnych myśli i scenariuszy, które sobie budowałam praktycznie każdego dnia. Wraz z regularną praktyką nagle spostrzegłam, że tych myśli praktycznie nie ma — po prostu przestały się pojawiać. Zachęcam Cię więc do podjęcia praktyki medytacyjnej bez większych oczekiwań. To pozwoli Ci korzystać w pełni z korzyści jakie może Ci ona przynieść a oczekiwania co do konkretnych efektów nie będą blokować całego procesu. Będę także mocno trzymać kciuki, żebyś doświadczył/doświadczyła tego samego co ja. Poczucia, że nawet nie wiesz kiedy zniknął Twój lęk, dyskomfort i rozproszenie myśli.

---

[1] Artykuł, Medytacja a mózg, Magdalena Popiela, Kraków Wszechświat, t. 117, nr 7 ̶9/2016