Terapia TSR
Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach skupia się wokół poszukiwania rozwiązań i tego, co działa. Pozwala na uzyskanie możliwie najszybszych efektów bez potrzeby powrotu do przeszłości.
TSR Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach — wprowadzenie
TSR jest jednym z rodzajów terapii krótkoterminowej. Angielskim rozwinięciem skrótu jest Solution Focused Brief Therapy. Jednym z podstawowych założeń jest to, by terapia trwała tak krótko jak to możliwe dla danego pacjenta.
Oczywiście nie da się z góry określić ile sesji będzie wymagało dane zagadnienie czy zmiana, jaką chcemy wprowadzić — mamy jednak pewność, że rolą terapeuty jest osiąganie progresu (nawet najmniejszego) z sesji na sesje. Patrząc na doświadczenie praktyków TSR można w przybliżeniu stwierdzić, że już około 8-10 sesji wystarcza, by zakończyć proces. Jest to więc zdecydowanie krótszy czas niż przy innych metodach terapeutycznych. Warto jednak podkreślić, że ostateczna liczba sesji zależy od konkretnego klienta i jego potrzeb — czasem potrzebne będą tylko 3-4 sesje a w innym wypadku zdecydowanie więcej.
Proces terapii u wielu osób trwa latami, jak to możliwe, że Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach daje efekty możliwe jak najszybciej?
Między Terapią TSR a innymi nurtami terapii istnieje kilka podstawowych różnic. Inne podejścia terapeutyczne często koncentrują się na prowadzeniu sesji wokół problemu. Na spotkaniach terapeuci starają się dotrzeć do przyczyn problemu, by móc go przepracować na samych podstawach. Ten proces często jest długi i trudny dla pacjenta. Sam powrót do przeszłych zdarzeń, jakie mogły być dla nas traumatyczne, przywołuje często z powrotem te same emocje i lęki sprawiając, że cały proces terapeutyczny (choć skuteczny) może być dla nas trudny i czasochłonny. Ostatecznie przepracowanie starych emocji i przeżyć staje się uzdrawiające — okazuje się jednak, że by iść do przodu nie musimy za każdym razem wracać do tego, co było. Na tym właśnie założeniu opierają się cele terapii TSR. W podejściu TSR nie skupiamy się na problemie i jego przyczynach. Terapeuta skupia się na naszych celach — zmianach, jakie chcemy w życiu uzyskać (terapia indywidualna) lub wspólnych celach (terapia par). Za każdą oczekiwaną zmianą stoją zazwyczaj niezaspokojone potrzeby — w tracie sesji koncentrujemy się na tym, jak te potrzeby zaspokoić, jak mają one wyglądać w preferowanej przyszłości, co zrobić na tu i teraz by było lepiej.
Terapia TSR — podstawowe zasady
W nurcie Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach (TSR) korzysta się także z zasady małych kroków. Nawet niewielkie zmiany mają swoje następstwa w dużych zmianach. W przypadku tsr zmiana oznacza wprowadzanie prostych, małych rozwiązań, które docelowo wpłyną na poprawę naszej sytuacji i zmianę, jakiej oczekiwaliśmy. Takie podejście pozwala też na utrzymanie wyższego poziomu motywacji, bo progres widoczny jest stosunkowo szybko, nawet jeśli dotyczy drobnych kroków. To dodaje sił do dalszej pracy i pozwala odnaleźć klientom własne zasoby, z jakich mogą czerpać na co dzień (rozmowy wokół mocnych stron). Ta perspektywa pozwala przeformułować postrzeganie naszego codziennego życia w kierunku dostrzeżenia tego, co działa. Na tych zasadach opiera się też skuteczność terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach.
Jak wyglądają sesje w Terapii TSR? Czego mogę się spodziewać?
Sesja terapii TSR z indywidualnymi pacjentami trwa 60 minut. Na początku pierwszej sesji zostaną przedstawione zasady współpracy i to, jak będzie wyglądał przebieg spotkania. Częścią sesji rozpoczynającej będzie poznanie świata klienta, nakreślenia kontekstu, w jakim działa rozmówca, a także poznania potrzeb, z jakimi przychodzi. Oznacza to, że możesz być zapytany o swoje codzienne obowiązki, o to jak wygląda Twój dzień, co lubisz robić itp. Terapeuta będzie chciał również poznać Twoje potrzeby i cele, z jakimi przychodzisz. Jeśli jeszcze nie do końca wiesz, co jest Ci najbardziej potrzebne, to sesje terapii krótkoterminowej są dobrym miejscem na wyklarowanie się tej wizji. Dokładne zrozumienie tego co jest naszym celem, jest niezmiernie istotne do uzyskania szybkich i satysfakcjonujących efektów.
W ofercie znajdują się aktualnie:
- spotkania indywidualne online
- spotkania terapeutyczne dla par online
- spotkania dla firm (spotkania indywidualne dla kadry zarządzającej, liderów i pracowników skupiające się wokół realizacji celów biznesowych)
Jeśli masz jakieś dodatkowe pytania dotyczące współpracy sprawdź sekcję najczęściej zadawanych pytań na dole strony lub napisz na kontakt@oliwiaklonowska.pl
Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach – szczegółowa charakterystyka
Model terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach stworzyli Steve de Shazer oraz Insoo Kim Berg w Stanach Zjednoczonych. Spotkania w podejściu skoncentrowanym na rozwiązaniach skupiają się wokół potrzeb klienta. Poprzez odpowiednie pytania i prowadzenie spotkań chcemy poznać świat klienta, dowiedzieć się jakiej zmiany w swoim życiu oczekuje — inaczej mówiąc “jak chce, żeby było”. Jest to tematyka przewodnia wszystkich sesji, która ostatecznie ma doprowadzić do osiągnięcia celu klienta najszybciej jak to możliwe.
Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach ma jednak kilka dodatkowych zasad wokół, których prowadzone są sesje z klientami.
Zasady terapia skoncentrowana na rozwiązaniach
Przede wszystkim terapeuta w nurcie TSR skupia się na wydobywaniu z klienta zasobów. Każdy z nas ma w sobie wszystko, czego potrzebuje, by dokonać oczekiwanych zmian. Czasem jednak ciężko samodzielnie jest to dostrzec i wykorzystać do budowania lepszego życia. W ramach spotkań terapeuta koncentruje się na wydobywaniu zasobów klienta, tego, co do tej pory się sprawdzało. Poprzez zwrócenie uwagi na te kwestie wzmacniamy pozytywne i skuteczne zachowania, które pozwalają klientowi dojść w oczekiwane miejsce — dojść tam, gdzie chciałby być.
Z powyższym związana jest kolejna zasada Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach(filozofia centralna), a mianowicie:
“Jeśli coś działa, rób tego więcej. Jeśli coś nie działa, zacznij robić coś innego”. Steve de Shazer
Poszukujemy więc tego co dla klienta się sprawdza. Co przybliża go chociaż w najmniejszym stopniu do jego celów i co zaspokaja jego potrzeby. Taka perspektywa pozwala na prowadzenie terapii w sposób możliwie najszybszy z uzyskaniem wysokiej skuteczności i satysfakcji. A więc terapia skoncentrowana na rozwiązaniach zakłada to, by powtarzać zachowania, które do tej pory się sprawdzały i jednocześnie zaprzestać tych działań, które nie dają nam oczekiwanych efektów.
Pełna akceptacja wyborów klienta w TSR — wykraczanie poza normatywność
Każdy ma prawo do życia według własnych zasad i kierowania się własnymi preferencjami. W terapii TSR terapeuta podąża za światem klienta, nie moralizuje i nie doradza. Sposób prowadzenia sesji ma sprawić, że klient znajdzie rozwiązania swoich problemów, poczuje większą sprawczość i siłę. Można powiedzieć, że terapia skoncentrowana na rozwiązaniach opiera się o anormatywność — nie ma w niej niepodważalnych norm czy zasad moralnych, którymi powinien kierować się każdy człowiek. To klient przychodzi ze swoim własnym zestawem norm i wartości, według których prowadzone są sesje. Pozwala to na pełną akceptację klienta i jego potrzeb. Terapeuta TSR nie będzie dążył do zmiany tych norm i wartości, nawet jeśli są one sprzeczne ze społecznie przyjętymi zasadami. Klient odpowiada za swój dobrostan, on najlepiej wie, czego potrzebuje, a więc terapeuta nie narzuca tego jak “powinno się” myśleć, bądź też jak “powinno się” realizować swoje potrzeby. Dzięki tej pełnej akceptacji wyborów rozmówcy, minimalizujemy zjawisko oporu, jakie może się pojawić w sytuacjach zmiany. Jest to kolejny czynnik wpływający na szybkość uzyskiwanych wyników w terapii TSR.
Brak etykietowania w terapii TSR
W TSR nie stawiamy diagnoz — nie ma tutaj ludzi chorych, pochłoniętych dysfunkcjami lub wadliwymi cechami, które należy w jakiś sposób “naprawić”. Mówienie o ludziach w kategoriach jednostek chorobowych i dysfunkcji, z jakimi się mierzą, nie jest użyteczne w tym podejściu terapeutycznym. Nazwanie jakiejś choroby zazwyczaj nie pomaga jej uleczyć, a nadana etykieta może “przylgnąć” do danej osoby co może nie być pomocne w procesie zdrowienia. Terapia TSR skupia się na rozwiązaniach, na tym, by było lepiej — w takim przypadku nie ma potrzeby posługiwania się terminologią medyczną lub psychiatryczną. Osoby, którym przypisuje się dane etykiety chorobowe również mają swoje potrzeby, które najprawdopodobniej nie są zaspokajane lub też są zaspokajane w nieodpowiedni dla klienta sposób. Sesje TSR są miejscem, by znaleźć odpowiednie sposoby radzenia sobie i dojść tam, gdzie dana osoba chciałaby być.
Praca na zasobach w terapii TSR
Jak już wcześniej zostało wspomniane terapia skoncentrowana na rozwiązaniach prowadzona jest również w oparciu o wydobywanie zasobów z klienta. Każdy z nas ma ogrom zasobów, które pozwalają mu przejść przez trudy codzienności. Na co dzień ciężko jest zauważyć swoje mocne strony, szczególnie jeśli nasze życie nie układa się do końca tak, jakbyśmy chcieli. Mamy jednak w sobie ogromne pokłady przydatnych umiejętności i cech, jakie mogą być pomocne w osiąganiu naszych celów. Zadaniem terapeuty jest odpowiednie nazwanie tych zasobów i skierowanie uwagi klienta na to, jak może je wykorzystać.
TSR a PSR — czym jest podejście skoncentrowane na rozwiązaniach?
TSR oznacza terapię skoncentrowaną na rozwiązaniach, możemy jednak w wielu miejscach spotkać się z niecą inną nazwą, a mianowicie podejściem skoncentrowanym na rozwiązaniach (PSR). A więc czym one się różnią?
TSR jest spotkaniem terapeutycznym prowadzonym przez certyfikowanego terapeutę w tym obszarze. W podejściu skoncentrowanym na rozwiązaniach (PSR) mamy do czynienia ze spotkaniami opartymi o podstawowe techniki tego nurtu, ale które nie są prowadzone przez certyfikowanego terapeutę TSR lub po prostu nie mają charakteru terapeutycznego. Podejście skoncentrowane na rozwiązaniach mogą w swojej pracy wykorzystywać osoby zajmujące się np. szkoleniami, coachingiem, zarządzaniem zasobami ludzkimi itp.
Terapia par
Terapia par obejmuję konsultację pary w zakresie ich relacji. Teamtyką spotkania może być m.in.:
- nauka wzajemnego komunikowania się, szukania porozumienia
- poszukania tego, co w związku “wygasło”; jak można to poczucie przywrócić
- weryfikacji dopasowania pary – znalezienie odpowiedzi na pytanie – czy warto dalej być razem? czy możemy zbudować satysfakcjonujący związek?
- ustalenie podziału obowiązków i osiagnięcia satysfakcji w relacji
- lepsze poznanie się wzajemnie – świadoma praca na rzecz rozwoju relacji
- poszukanie rozwiązań dotyczących rozstania/rozwodu – jak porawdzić sobie gdy związek się końcy?
Wskazane powyżej tematy są przykładowymi obszarami pracy w tematyce relacji. Niezbędnym elementem w podjęciu terapii par jest zgoda obu partnerów na wspólne spotkania terapeutyczne.
TSR w biznesie
Okazuje się, że TSR/PSR można z powodzeniem wykorzystywać nie tylko w obszarach pracy terapeutycznej. Metody te świetnie sprawdzają się w pracy w doradztwie zawodowym, edukacji czy biznesie. Założenia terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach idealnie wpisują się pracę na celach rozwojowych i biznesowych. A więc TSR jest też dla tych, którzy są zainteresowani terapią krótkoterminową nawet poza kontekstem czysto terapeutycznym — w pracy nad swoimi celami chcą więcej, szybciej, skutecznej. Cele mogą, ale nie muszą być związane z przeciwnościami losu. Mogą służyć udoskonalaniu tego jak jest, dalszemu rozwojowi, poszukiwaniu wzrostu i zmian w swoim życiu zawodowym i prywatnym. W dalszym ciągu jest to praca na zasobach klienta. Sesje koncentrują się na rozwiązywaniu problemów i uzyskiwaniu pozytywnych zmian. Równie skuteczne są spotkania dotyczące radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych.
Coraz częściej TSR wykorzystuje się w firmach i korporacjach bazując na:
- pracy na celach biznesowych — jest to współpraca między terapeutą a kadrą zarządzającą, menadżerami, liderami, którzy mają prowadzić zespół do osiągania wyższych wyników lub wypracowania nowych rozwiązań. Są to zazwyczaj spotkania 1 na 1, z poszczególnymi osobami, które wyznaczają kierunek pracy, chcą osiągać większy progres lub chcą w tym poprowadzić swój zespół.
- budowaniu organizacji oferującej pracownikom ogólne wsparcie, przeciwdziałanie dyskryminacji, mobbingu, zapewnienie atmosfery przyjaznej dla pracownika, gdzie osoba wykwalifikowana (terapeuta) pomaga znaleźć rozwiązania do sytuacji trudnych lub spornych w miejscu pracy.
Jeśli jesteś zainteresowany możliwością wykorzystania Terapii TSR lub podejścia skoncentrowanego na rozwiązaniach w swojej firmie zapraszam do pozostawienia wiadomości mailowej na kontakt@oliwiaklonowska.pl.
Skontaktuje się z Tobą, by przedstawić możliwe formy współpracy dopasowane do potrzeb Twojej firmy i Twoich pracowników.
Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach tsr – zalety
Podsumowując informacje zawarte powyżej, chciałabym podkreślić dodatkowo zalety Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach. Każdy nurt psychologiczny jest skuteczny i można go zastosować w różnych obszarach życia, do różnorodnych problemów. TSR jest jednak dla mnie szczególnym nurtem terapeutycznym, ponieważ przełamuje przeświadczenie, że terapia musi trwać bardzo długo i musi być trudnym doświadczeniem. Dzięki podstawowym zasadom terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach możemy wynieść ze spotkań korzyści takie jak:
- skupienie się na tym co działa, skupienie się na rozwiązaniach, a nie na problemach co daje dodatkową motywację do działania i sprawia, że sam proces staje się bardziej przyjemny,
- zmiana perspektywy z patrzenia na deficyty, na koncentracje na zasobach (mocne strony klienta),
- skupienie na tym co tu i teraz oraz na tym co będzie przydatne w przyszłości,
- odkrywanie potencjału klienta i budowanie poczucia wartości i pewności siebie,
- zrezygnowanie z używania jednostek chorobowych do wyjaśnienia problemów w życiu klienta — brak etykietowania,
- pełna akceptacja i respektowanie świata klienta, brak stawiania ocen dotyczących jego decyzji i potrzeb,
- charakter krótkoterminowy (metody pracy, które z założenia mają przynieść efekty najszybciej jak to możliwe dla klienta).
Te wszystkie wymienione powyżej zalety terapii TSR związane są również z następstwami, jakie niesie za sobą to podejście. Jest to z pewnością osiągnięcie oczekiwanych celów i znalezienie satysfakcjonujących sposobów na zaspokojenie swoich potrzeb. Takie podejście nie tylko pozwala radzić sobie z problemami na “tu i teraz”. Co może nawet ważniejsze — pozwala wykształcić bardziej wspierający sposób myślenia i postrzegania rzeczywistości, który będzie dla nas korzystny długo po zakończeniu terapii.
Klient decyduje ostatecznie o tym ile spotkań potrzebuje. Terapeuta może zaproponować zakończenie terapii ale to klient wie najlepiej czy i kiedy potrzebuje kolejnego spotkania.
Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach tsr jest dla każdej osoby, która chce uzyskać w swoim życiu większą bądź mniejszą zmianę. TSR jest skuteczną metodą niezależnie od problemu z jakim przychodzi klient – w końcu to nie problem kształtuje przebieg sesji a rozwiązania na jakich się skupiamy. To podejście można nazwać pewnego rodzaju filozofią — jest to podejście budujące w nas większą sprawczość, motywację i konsekwencję w podążaniu za zmianą.
Do samodzielnego prowadzenia terapii TSR należy spełnić szereg wymagań określanych przez Polskie Stowarzyszenie Terapeutów Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach (PSTTSR). W skład wymogów wchodzą między innymi specjalistyczne kursy TSR, uzyskanie odpowiedniego wykształcenia wyższego, własna praca rozwojowa/odbycie terapii czy też poddanie się superwizji. Ścieżka certyfikacji na terapeutę TSR trwa minimum 3 lata. Na stronie PSTTSR można znaleźć aktualną listę wymogów do certyfikacji.
Istnieje wiele podejść terapeutycznych. Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach to tylko jeden z możliwych wyborów. Należy pamiętać, że jest to terapia krótkoterminowa co oznacza, że poszukujemy rozwiązań na tu i teraz. Te rozwiązania z początku mogą wydawać się drobnymi krokami ale to właśnie one w dłuższej perspektywie czasu pozwajają uzyskac większa zmianę. Polecam zapoznać się z różnymi nurtami terapeutycznymi, ich charakterystyką by wybrać ten, który jest nam najbliższy w danym momencie.
- W prcoesie terapii pomocne jest z pewnością zaufanie do terapeuty. Poczucie, że jest to osoba kompetentna i godna zaufania. Dlatego też należy wybrać osobę z którą dobrze się czujemy i przedewszystkim do której mamy zaufanie. Mimo odpowiednich kompetencji, nie każdy terapeuta będzie dla nas odpowiedni – poszukaj tego, z którym praca będzie Ci odpowiadać.
- Akceptacja tego co przychodzi – proces pracy nad sobą może przynieść różne emocje; czasem będą one bardzo pozytywne, w niektórych momentach bardziej dołujące. Warto dać sobie przestrzeń na wszystko co do nas przychodzi – a o szczegóły zatroszczymy się na sesjach w ramach pomocy psychologicznej.
