Trening mentalny
Trening mentalny – czym jest?
Trening mentalny to systematyczne ćwiczenie umysłu mające na celu rozwijanie różnych umiejętności mentalnych, takich jak koncentracja na obranym celu, motywacja, wytrwałość czy kreatywność. Trening ten ma na celu poprawę efektywności w życiu osobistym, zawodowym i sportowym, a także ma prowadzić do zwiększenia satysfakcji z życia.
Powyżej wskazana definicja nie jest oczywiście wyczerpująca. Chodzi jednak o wypracowanie Twojego “być” na poziomie high performance. Termin ten do tej pory używany był zazwyczaj w psychologii sportu, w obszarze aktywności fizycznej. Nic w tym dziwnego, ponieważ większość polskich i zagranicznych sportowców osiągających najlepsze wyniki pracuje (bądź też w swojej karierze pracowało) pod opieką trenerów mentalnych. Należy jednak pamiętać, że trening mentalny świetnie sprawdza się także w innych obszarach życia. Wykorzystywane techniki i wiedza, z jakiej czerpią trenerzy mentalni, pozostaje jednakowa — należy ją jedynie zaadoptować do odpowiedniego obszaru Twojego życia, w którym chcesz uzyskać bardziej spektakularne rezultaty.
Kiedy chcesz wejść na wyższy poziom i osiągać więcej niż przeciętnie, musisz wypracować odpowiedni sposób bycia. Ten sposób bycia ma wspierać Twoją nową wizje życia, to jak chcesz, by wyglądał Twój świat.
Dla kogo jest trening mentalny?
Trening mentalny jest dla Ciebie, jeśli:
- czujesz, że nie jesteś jeszcze w tym miejscu, w którym chciałbyś być,
- chcesz wejść na kolejny poziom niezależnie czy chodzi o Twoje życie zawodowe czy prywatne,
- Nie masz jeszcze jasnej wizji i celu, bądź też nie wiesz co zrobić by osiągnąć ten zamierzony cel,
- czujesz, że nie wykorzystujesz swojego pełnego potencjału; masz problem z motywacją i konsekwentnym działaniem
- chcesz poprawić swoją relację z samym sobą i z innymi
- chcesz budować swoją samoświadomość
Cele treningu mentalnego
Trening mentalny pozwala na lepsze zrozumienie swoich potrzeb i emocji, wspiera pozytywne nastawienie i pomaga kontrolować negatywne myśli. Odpowiedni proces realizacji treningu mentalnego pozwala zbudować pozytywne obrazy samego siebie i zwiększa poczucie własnej skuteczności. Ma on za zadanie przede wszystkim:
- Wydobyć z Ciebie Twoje pragnienia i cele — ustalić czego chcesz; jak chcesz, żeby było.
- Ustalić to, jaki powinieneś być i kim powinieneś być, by osiągnąć zamierzone cele — budowanie tożsamości high-performance.
- Ustalenie sposobów działania wspierających nową tożsamość — podążanie w stronę celu.
Jednocześnie pracujemy nad:
- ciągłym rozbudowywaniem samoświadomości,
- rozwijaniem wspierających nawyków,
- utrzymywaniem wysokiej motywacji i zaangażowania.
Trener mentalny – jak wyglądają sesje?
Trening mentalny składa się z elementów takich jak m.in :
- Wyznaczanie celów
- Motywacja, determinacja i zaangażowanie
- Pewność siebie
- Zarządzanie swoimi emocjami
- Współpraca i komunikacja
- Radzenie sobie z porażkami
Dokładny opis powyższych kategorii znajdziesz poniżej. Są to główne (ale nie jedyne) aspekty, wokół, których prowadzone są sesje w treningu mentalnym — ostateczna tematyka, jaką będziemy poruszać jest związana z Twoimi potrzebami i celem, jaki chcesz w danym momencie osiągnąć. Trener mentalny prowadzi Cię w tej drodze, wskazując odpowiednie ćwiczenia i techniki wspomagające jego codzienne stosowanie.
Czas trwania sesji to 1,5 godziny (90 min). Sesje odbywają się w formie online. Możesz umówić się na bezpłatną konsultację, zanim zdecydujesz się na dłuższą współpracę. To Ty wyznaczasz kierunek sesji, określając swoje cele. Jeśli jednak nie do końca wiesz, jaki jest dokładny cel, dojdziemy do tego wspólnie na pierwszych spotkaniach.
W ramach sesji treningu mentalnego możesz spodziewać się ćwiczeń/technik, które będą wykonywane w trakcie sesji, a także, które będziesz realizował poza godzinami spotkań. Mają one pasować Tobie więc ich realizacja nie jest obligatoryjna. Pamiętaj jednak, że bez zaangażowania i dodatkowej pracy nie ma efektów. Współpracuje więc tylko z osobami, które będą zaangażowane w cały proces.
Nie musisz mieć wszystkich odpowiedzi, wystarczy, że będziesz chciał/chciała autentycznie nad sobą pracować.
Osobiście w swojej pracy w ramach treningu mentalnego wykorzystuje również elementy TSR/PSR — terapii i podejścia skoncentrowanego na rozwiązaniach, a także dialogu motywującego.
Jeśli jesteś zainteresowany rozpoczęciem współpracy w ramach treningu mentalnego, umów się na wizytę poprzez kalendarz.
Jeśli masz dodatkowe pytania dotyczące współpracy napisz na kontakt@oliwiaklonowska.pl lub umów się na bezpłatną 20 min konsultację.
Trening mentalny – szczegółowa charakterystyka
W treningu mentalnym dążymy do jasności co do naszych celów i tego, czego tak naprawdę chcemy. Nie zawsze łatwo jest uzyskać tę jasność w osobistej wizji. Jest jednak ona niezbędnym punktem wyjścia do jakiegokolwiek działania.
Jeśli na tym etapie nie wiesz jeszcze czego chcesz poprowadzę Cię przez drogę “ku sobie” by wyklarować tę wizję. Nie powiem Ci, jaka ona ma być, do tego musisz dojść sam/sama, mogę przekazać Ci całość wiedzy i ćwiczeń w tym zakresie, by znaleźć to, co pozwoli Ci osiągać jeszcze więcej.
Jeśli wiesz, czego chcesz, ale nie wiesz, jak dojść do tego miejsca, mogę zapewnić, że sesje treningu mentalnego będą wzmacniać to, co potrzebne jest Ci na tej drodze — nie zależnie od tego dokąd ostatecznie zmierzasz.
Cele, które realizujesz powinny być spójne z Twoimi wartościami i potrzebami. Zadbamy również o to, by obrany cel i Twoja nowa tożsamość, faktycznie odpowiadały temu, co jest dla Ciebie ważne.
Wielu osobom, nawet jeśli wiedzą, jakie cele chcą osiągnąć, często brakuje motywacji i konsekwentnego działania w kierunku zmiany. Czasem wydaje nam się, że niekonsekwencja wynika z jakiś naszych braków lub cech osobowości. Trening mentalny prowadzi do przedefiniowania swojej tożsamości, na podstawie aktualnych potrzeb i na podstawie tego, do czego dążysz. Dzięki temu wewnętrzna motywacja i zaangażowanie mają stabilną bazę do konsekwentnego działania. Okazuje się bowiem, że w drodze po największe osiągnięcia nie zawsze jesteśmy zmotywowani i nie zawsze “nam się chce”. Pozostajemy jednak konsekwentni w postanowieniach i zdeterminowani na tyle, by działać pomimo lęku, czy chwilowego braku motywacji. W ramach prowadzonych przeze mnie sesji korzystamy nie tylko z wiedzy z zakresu psychologii czy neurobiologii, ale także z dialogu motywującego — metody wpierającej język zmiany i motywację do osiągania celów i dalszego rozwoju.
Pewność siebie jest nieodłącznym elementem w drodze po upragnione wyniki. Nie trzeba tego szczególnie wyjaśniać. Jeśli jesteśmy pewni swego, znamy swoją wartość, to będziemy podejmować bardziej odważne decyzje. Jednocześnie przeciwności, które możemy napotkać na naszej drodze, nie będą nas ograniczały, bo będziemy wewnętrznie pewni, że ze wszystkim sobie poradzimy.
W naszej głowie często pojawiają się myśli niewspierające. Dialog wewnętrzny, jaki pojawia się w momentach zwątpienia, nie ułatwia nam sięgania po najwyższe wyniki. Pomocna może okazać się tutaj eliminacja błędnych przekonań. Trening mentalny ma wyposażyć Cię w odpowiednie sposoby radzenia sobie w momentach zwątpienia, ma oczywiście zbudować zdrowy poziom pewności siebie i ma konsekwentnie prowadzić do jego umacniania. Efekty w tym zakresie wspierają również zdrowie psychiczne i mają przełożenie na nasz codzienny komfort życia.
Kolejną niezmiernie ważną umiejętnością w praktycznie każdej sferze życia jest umiejętność zarządzania emocjami. W treningu mentalnym część sesji poświęcona jest również emocjom i temu, w jaki sposób zachowywać spokój niezależnie od okoliczności. Kiedy nie potrafimy zarządzać swoimi emocjami, może się zdarzyć, że to one kierują naszym życiem. Możemy podejmować decyzje nie do końca racjonalnie. Duże emocje zakrzywiają często także ocenę rzeczywistości i zdarzeń, jakie mają miejsce. Ma to swoje konsekwencje w dalszym nakręcaniu spirali negatywnych myśli i negatywnych scenariuszy, które z pewnością nie będą służyły na drodze do naszych celów.
Zarządzanie emocjami w treningu mentalnym nie polega na podważaniu pojawiających się emocji czy wypieraniu ich. Chodzi tutaj o zrozumienie wewnętrznych stanów. Chodzi o ich akceptację i nabycie umiejętności radzenia sobie z tymi stanami w taki sposób, by sprzyjał on osiąganiu naszych celów. Taka umiejętność będzie tym samym umacniała nasz wewnętrzny dobrostan. Wielu autorów odnosi się tutaj do pracy z tzw. wewnętrznym dzieckiem.
W wielu przypadkach istotnym elementem osiągania swoich celów jest współpraca z innymi. Niezależnie od tego czy mówimy tu o współpracy w najbliższych relacjach, współpracy z zespołem czy klientami. Na każdym etapie naszego życia pojawia się jakiś rodzaj współpracy i co za tym idzie, pojawia się także komunikacja. Odpowiednie umiejętności w tym zakresie odnoszą się z jednej strony do odpowiedniego komunikowania swoich potrzeb i granic. Otwartego mówienia o naszych oczekiwaniach i preferencjach. Z drugiej strony jest to także poszanowanie dla drugiego człowieka, dla jego wyborów i odmiennych poglądów.
Niezależnie od tego ile pracy włożymy w dane przedsięwzięcie i tak zawsze coś może pójść nie tak. Nie oznacza to jednak, że nasze szanse na sukces zostały zaprzepaszczone. Wręcz przeciwnie: może otwiera nam to szansę w innym miejscu? Może kieruje nas idealnie do celu, nawet jeśli “jeszcze o tym nie wiemy? Treningiem mentalnym wypracujemy odpowiednie reakcje na porażki:
- Jak wyciągnąć jak najwięcej wartościowych informacji z przykrego zdarzenia, które mają być pomocne w dalszej drodze?
- Co zrobić, by skupić się na szansach i możliwościach; na tym co działa i co chcemy w tej sytuacji stworzyć?
Kiedy coś nie idzie po naszej myśli, bardzo łatwo jest wpaść w stare schematy i dobrze znane (ale nie służące nam już) nawyki. Dlatego też istotne jest utrzymanie naszego zaangażowania wobec celu, do którego się zobowiązaliśmy. Trening mentalny pomaga radzić sobie z porażkami, przekuwać porażki w szanse a co najważniejsze — pomaga pozostać w trybie tworzenia swojej rzeczywistości.
Powyższe wskazania dotyczące części składowych treningu mentalnego nie są ani wyczerpujące, ani obiektywne. Każdy z nas mógłby przyjąć inne definicje. Mają one za zadanie przybliżyć Ci zakres, jaki obejmuje trening mentalny w moim wydaniu. Pokazać szeroki kontekst, jaki buduje się w ramach tego typu pracy. Wszystkie te obszary są pracą na “żywym organizmie”, a więc wymagają bieżącego dostosowywania ich pod danego klienta, wymagają weryfikacji przyjętych założeń i elastyczności w prowadzeniu sesji. Stąd też sesje treningu mentalnego dla różnych osób mogą wyglądać w inny sposób, mogą różnić się znacznie poruszanymi na spotkaniach tematami i ćwiczeniami do pracy. W końcu każdy z nas ma swoją indywidualną drogę i tylko Ty wiesz czego chcesz i co pozwoli Ci do tej drogi dojść. Ja mogę przekazać Ci wiedzę, ukierunkować, wydobyć Twoje zasoby i potrzeby na pierwszy plan, żebyś mógł/mogła podbijać świat.
Trening mentalny — geneza
Termin “trening mentalny” ten swoją genezę zawdzięcza psychologii sportu; miał być pomocnym elementem w czasie całej kariery zawodnika. Dlatego też tak wiele niesamowitych wyników w treningu mentalnym możemy obserwować właśnie w przypadku sportów zawodowych — kolejne medale, osiąganie coraz lepszych wyników przy jednoczesnym zachowaniu zdrowego podejścia do treningów.
Wielu trenerów zgadza się co do tego, że wyniki sportowe w dużej mierze oparte były o rozwój osobisty, odpowiednie przygotowanie mentalne i nastawienie psychiczne. Oczywiście przygotowanie fizyczne również było niezmiernie istotne, ale poprawa osiągnięć sportowych na pewnym etapie, wymagała wsparcia trenera mentalnego, by wypracować odpowiednie nastawienie psychiczne. Sięgając po praktyczny podręcznik psychologii sportu możemy natknąć się termin taki jak wiara sportowa, która wskazuje jak ważne jest przygotowanie mentalne w psychologii sportu.
Najlepsi sportowcy także dzisiaj wprowadzają elementy treningu mentalnego w swoich dyscyplinach, by zwiększać osobistą skuteczność. Psychologia sportu bardzo szeroko opisuje to jak ważna jest praca mentalna do podniesienia władnej skuteczności, a więc trening mentalny często wpisany jest w cele treningowe wielu sportowców. Stres istnieje, szczególnie w tej dyscyplinie a trening mentalny pozwala na zredukowanie tego, co nas ogranicza.
W polskojęzycznej literaturze możemy znaleźć także rozważania na temat relacji trener zawodnik. W dużej mierze zależy ona od konkretnego trenera i sposobu prowadzenia całego treningu. Niektórzy autorzy proponują by trenerzy mentalni byli stałym wsparciem dla sportowców w trakcie większości treningów. Duże znaczenie może mieć tutaj praktyczny aspekt — chodzi bowiem o to, by klient zyskał na tyle wewnętrznego wglądu i kompetencji w tym zakresie, by można było mówić o ciągłym doskonaleniu i uzyskiwaniu wysokich wyników w swoich dyscyplinach, także bez późniejszego wsparcia psychologów sportowych i trenerów mentalnych.
Trening mentalny skoncentrowany jest na lepsze zrozumienie swoich mocnych stron, dostrzeganiu właściwych rzeczy w otoczeniu odcinając się czasem od bodźców zewnętrznych. Pozwala to zawodnikowi kontrolować uwagę i przekierować ją w pełni na powodzenie swoich działań (w tym, przekłada się to także pozytywnie na jego życie prywatne).
Techniki treningu mentalnego
- Trening Jacobsona,
- Trening wizualizacji,
- Medytacja,
- Trening autogenny Schultza,
- Trening wyobrażeniowy.
Powyżej wskazane techniki treningu mentalnego to tylko przykłady tego, co można wykorzystać w trakcie sesji i pomiędzy nimi. Liczne badania naukowe potwierdzają skuteczność każdej z tych metod. Muszą być one jednak odpowiednio zaadaptowane do osobistych potrzeb danego klienta. Za ten proces odpowiada już wybrany trener mentalny.
W czym może pomóc trening mentalny w codziennym życiu?
- Zwiększona samoświadomość, pewna wizja dot. swoich celów i potrzeb.
- Koncentracja uwagi, spokój wewnętrzny.
- Kontrola własnych emocji, umiejętność radzenia sobie ze stresem.
- Wzmocniony układ odpornościowy.
- Większa motywacja i determinacja w działaniu.
- Większa koncentracja na tym co pozytywne.
Trener mentalny – jakie kompetencje powinien posiadać?
Trener mentalny powinien mieć odpowiednią wiedzę z zakresu psychologii, psychologii pozytywnej, zarządzania emocjami, neurobiologii, a także innych dziedzin naukowych (zależnie od tego, w czym się specjalizuje. Dużą rolę odgrywają tutaj również odpowiednie umiejętności społeczne trenera mentalnego. Każdy trener może przyjmować unikatowe rozwiązania w pracy z danym klientem, wybierz więc tego, któremu ufasz i z którym czujesz się swobodnie w trakcje sesji.
To Ty decydujesz o tym na jakim etapie potrzebne jest Ci moje wsparcie. Docelowo powinieneś nabyć odpowiednie kompetencje by realizować swoje cele w pełni samodzielnie. Dokładny czas trwania wszystkich sesji będzie zależał od efektów jakie chcesz osiągnąć i tego jak będzie wyglądał sam proces w Twoim przypadku. Ja mogę przedstawić swoje rekomendacje, po których ostateczna decyzja będzie należała do Ciebie 🙂
Trening mentalny jest wsparciem, w którym dużą rolę odgrywa część mentoringowa (forma edukacyjna). Wsparta jest ona ćwiczeniami i pracą na Twoich aktualnych potrzebach. Ja jestem w tej drodze przewodnikiem – dziele się swoją wiedzą, przepracowujemy wspólnie to, co istotne. Coaching natomiast nie zawiera aspektu mentoringowego, usłyszysz tam pytania, które mają Cię naprowadzić na najlepsze dla Ciebie rozwiązanie. Coach jest bardziej towarzyszem podróży niż przewodnikiem.
Nie, trening mentalny to nie to samo co terapia. Może on być wsparciem dla procesów terapeutycznych szczególnie w przypadku kiedy chcesz podjąć terapię ze względów rozwojowych, pracy nad komunikacją czy relacjami. Jeśli jednak Twój problem jest związany z przeżyciami traumatycznymi bądź możesz podejrzewać u siebie depresję, zmagasz się z nałogami itp. trening mentalny nie jest odpowiednią metodą pomocy – w takich wypadach zdecydowanie zalecałabym pomoc terapeutyczną.
Wszystko zależy od tego czego dotyczy problem i co chcesz osiągnąć. Pracując na poziomie przekonań, budowania pewności siebie, umiejętności komunikacyjnych, stawiania granic i samorealizacji jak najbardziej trening mentalny może zastąpić terapię (korzystam w nim z wielu sprawdzonych metod terapeutycznych). Są jednak tematy wspomniane w pytaniu powyżej, których nie podejmuje się w treningu mentalnym (depresja, stany lękowe, uzależnienia itp.). Trening mentalny jest przeznaczony na wydobywanie Twojego pełnego potencjału – by to osiągnąć potrzebna jest odpowiednia motywacja i zaangażowanie już na początku tej drogi.
Nie ma takiej potrzeby, wszystkie istotne informacje zostaną przekazane na początku pierwszej sesji. Na bieżąco będziesz dostawać ode mnie materiały lub ćwiczenia, na których będziemy pracować w trakcie sesji lub które będziesz realizować między sesjami ale otrzymasz ode mnie zawsze wsparcie w tym zakresie. Do pierwszej sesji nie musisz się przygotowywać. Jeśli jednak pojawią się jakieś wątpliwości zachęcam do skorzystania z bezpłatnej konsultacji przed zapisaniem się na pierwszą sesję.
